二月辛巳,立武宫。
取鄟卫孙良夫帅师侵宋。
夏六月,邾子来朝。
公孙婴齐如晋。
壬申,郑伯费卒。
秋,仲孙蔑、叔孙侨如帅师侵宋。
楚公子婴齐帅师伐郑。
冬,季孙行父如晋。
晋栾书帅师救郑。
【传】六年春,郑伯如晋拜成,子游相,授玉于东楹之东。
士贞伯曰:「郑伯其死乎?
自弃也已!
视流而行速,不安其位,宜不能久。
」 二月,季文子以鞍之功立武宫,非礼也。
听于人以救其难,不可以立武。
立武由己,非由人也。
取鄟,言易也。
三月,晋伯宗、夏阳说,卫孙良夫、宁相,郑人,伊、洛之戎,陆浑,蛮氏侵宋,以其辞会也。
师于金咸,卫人不保。
说欲袭卫,曰:「虽不可入,多俘而归,有罪不及死。
」伯宗曰:「不可。
卫唯信晋,故师在其郊而不设备。
若袭之,是弃信也。
虽多卫俘,而晋无信,何以求诸侯?
」乃止,师还,卫人登陴。
晋人谋去故绛。
诸大夫皆曰:「必居郇瑕氏之地,沃饶而近盬,国利君乐,不可失也。
」韩献子将新中军,且为仆大夫。
公揖而入。
献子从。
公立于寝庭,谓献子曰:「何如?
」对曰:「不可。
郇瑕氏土薄水浅,其恶易觏。
易觏则民愁,民愁则垫隘,于是乎有沉溺重膇之疾。
不如新田,土厚水深,居之不疾,有汾、浍以流其恶,且民从教,十世之利也。
夫山、泽、林、盬,国之宝也。
国饶,则民骄佚。
近宝,公室乃贫,不可谓乐。
」公说,从之。
夏四月丁丑,晋迁于新田。
六月,郑悼公卒。
子叔声伯如晋。
命伐宋。
秋,孟献子、叔孙宣伯侵宋,晋命也。
楚子重伐郑,郑从晋故也。
冬,季文子如晋,贺迁也。
晋栾书救郑,与楚师遇于绕角。
楚师还,晋师遂侵蔡。
楚公子申、公子成以申、息之师救蔡,御诸桑隧。
赵同、赵括欲战,请于武子,武子将许之。
知庄子、范文子、韩献子谏曰:「不可。
吾来救郑,楚师去我,吾遂至于此,是迁戮也。
戮而不已,又怒楚师,战必不克。
虽克,不令。
成师以出,而败楚之二县,何荣之有焉?
若不能败,为辱已甚,不如还也。
」乃遂还。
于是,军帅之欲战者众,或谓栾武子曰:「圣人与众同欲,是以济事。
子盍从众?
子为大政,将酌于民者也。
子之佐十一人,其不欲战者,三人而已。
欲战者可谓众矣。
《商书》曰:『三人占,从二人。
』众故也。
」武子曰:「善钧,从众。
夫善,众之主也。
三卿为主,可谓众矣。
从之,不亦可乎?
」
翻译
以上为左传 · 成公 · 成公六年的翻译。
拼音版
zuǒ zhuàn chéng gōng chéng gōng liù nián。
左传 · 成公 · 成公六年。
zuǒ qiū míng。
左丘明。
jīng liù nián chūn wáng zhēng yuè,
【经】六年春王正月,
gōng zhì zì huì。
公至自会。
èr yuè xīn sì,
二月辛巳,
lì wǔ gōng。
立武宫。
qǔ zhuān wèi sūn liáng fū shuài shī qīn sòng。
取鄟卫孙良夫帅师侵宋。
xià liù yuè,
夏六月,
zhū zi lái zhāo。
邾子来朝。
gōng sūn yīng qí rú jìn。
公孙婴齐如晋。
rén shēn,
壬申,
zhèng bó fèi zú。
郑伯费卒。
qiū,
秋,
zhòng sūn miè shū sūn qiáo rú shuài shī qīn sòng。
仲孙蔑、叔孙侨如帅师侵宋。
chǔ gōng zǐ yīng qí shuài shī fá zhèng。
楚公子婴齐帅师伐郑。
dōng,
冬,
jì sūn xíng fù rú jìn。
季孙行父如晋。
jìn luán shū shuài shī jiù zhèng。
晋栾书帅师救郑。
chuán liù nián chūn,
【传】六年春,
zhèng bó rú jìn bài chéng,
郑伯如晋拜成,
zi yóu xiāng,
子游相,
shòu yù yú dōng yíng zhī dōng。
授玉于东楹之东。
shì zhēn bó yuē zhèng bó qí sǐ hū zì qì yě yǐ shì liú ér xíng sù,
士贞伯曰:「郑伯其死乎?自弃也已!视流而行速,
bù ān qí wèi,
不安其位,
yí bù néng jiǔ。
宜不能久。
èr yuè,
」 二月,
jì wén zi yǐ ān zhī gōng lì wǔ gōng,
季文子以鞍之功立武宫,
fēi lǐ yě。
非礼也。
tīng yú rén yǐ jiù qí nán,
听于人以救其难,
bù kě yǐ lì wǔ。
不可以立武。
lì wǔ yóu jǐ,
立武由己,
fēi yóu rén yě。
非由人也。
qǔ zhuān,
取鄟,
yán yì yě。
言易也。
sān yuè,
三月,
jìn bó zōng xià yáng shuō,
晋伯宗、夏阳说,
wèi sūn liáng fū níng xiāng,
卫孙良夫、宁相,
zhèng rén,
郑人,
yī luò zhī róng,
伊、洛之戎,
lù hún,
陆浑,
mán shì qīn sòng,
蛮氏侵宋,
yǐ qí cí huì yě。
以其辞会也。
shī yú jīn xián,
师于金咸,
wèi rén bù bǎo。
卫人不保。
shuō yù xí wèi,
说欲袭卫,
yuē suī bù kě rù,
曰:「虽不可入,
duō fú ér guī,
多俘而归,
yǒu zuì bù jí sǐ。
有罪不及死。
bó zōng yuē bù kě。
」伯宗曰:「不可。
wèi wéi xìn jìn,
卫唯信晋,
gù shī zài qí jiāo ér bù shè bèi。
故师在其郊而不设备。
ruò xí zhī,
若袭之,
shì qì xìn yě。
是弃信也。
suī duō wèi fú,
虽多卫俘,
ér jìn wú xìn,
而晋无信,
hé yǐ qiú zhū hóu nǎi zhǐ,
何以求诸侯?」乃止,
shī hái,
师还,
wèi rén dēng pí。
卫人登陴。
jìn rén móu qù gù jiàng。
晋人谋去故绛。
zhū dài fū jiē yuē bì jū huán xiá shì zhī dì,
诸大夫皆曰:「必居郇瑕氏之地,
wò ráo ér jìn gǔ,
沃饶而近盬,
guó lì jūn lè,
国利君乐,
bù kě shī yě。
不可失也。
hán xiàn zǐ jiāng xīn zhōng jūn,
」韩献子将新中军,
qiě wèi pū dài fū。
且为仆大夫。
gōng yī ér rù。
公揖而入。
xiàn zi cóng。
献子从。
gōng lì yú qǐn tíng,
公立于寝庭,
wèi xiàn zǐ yuē hé rú duì yuē bù kě。
谓献子曰:「何如?」对曰:「不可。
huán xiá shì tǔ báo shuǐ qiǎn,
郇瑕氏土薄水浅,
qí è yì gòu。
其恶易觏。
yì gòu zé mín chóu,
易觏则民愁,
mín chóu zé diàn ài,
民愁则垫隘,
yú shì hū yǒu chén nì zhòng zhuì zhī jí。
于是乎有沉溺重膇之疾。
bù rú xīn tián,
不如新田,
tǔ hòu shuǐ shēn,
土厚水深,
jū zhī bù jí,
居之不疾,
yǒu fén huì yǐ liú qí è,
有汾、浍以流其恶,
qiě mín cóng jiào,
且民从教,
shí shì zhī lì yě。
十世之利也。
fū shān zé lín gǔ,
夫山、泽、林、盬,
guó zhī bǎo yě。
国之宝也。
guó ráo,
国饶,
zé mín jiāo yì。
则民骄佚。
jìn bǎo,
近宝,
gōng shì nǎi pín,
公室乃贫,
bù kě wèi lè。
不可谓乐。
gōng shuō,
」公说,
cóng zhī。
从之。
xià sì yuè dīng chǒu,
夏四月丁丑,
jìn qiān yú xīn tián。
晋迁于新田。
liù yuè,
六月,
zhèng dào gōng zú。
郑悼公卒。
zi shū shēng bó rú jìn。
子叔声伯如晋。
mìng fá sòng。
命伐宋。
qiū,
秋,
mèng xiàn zi shū sūn xuān bó qīn sòng,
孟献子、叔孙宣伯侵宋,
jìn mìng yě。
晋命也。
chǔ zi zhòng fá zhèng,
楚子重伐郑,
zhèng cóng jìn gù yě。
郑从晋故也。
dōng,
冬,
jì wén zi rú jìn,
季文子如晋,
hè qiān yě。
贺迁也。
jìn luán shū jiù zhèng,
晋栾书救郑,
yǔ chǔ shī yù yú rào jiǎo。
与楚师遇于绕角。
chǔ shī hái,
楚师还,
jìn shī suì qīn cài。
晋师遂侵蔡。
chǔ gōng zǐ shēn gōng zǐ chéng yǐ shēn xī zhī shī jiù cài,
楚公子申、公子成以申、息之师救蔡,
yù zhū sāng suì。
御诸桑隧。
zhào tóng zhào kuò yù zhàn,
赵同、赵括欲战,
qǐng yú wǔ zi,
请于武子,
wǔ zǐ jiāng xǔ zhī。
武子将许之。
zhī zhuāng zi fàn wén zi hán xiàn zi jiàn yuē bù kě。
知庄子、范文子、韩献子谏曰:「不可。
wú lái jiù zhèng,
吾来救郑,
chǔ shī qù wǒ,
楚师去我,
wú suì zhì yú cǐ,
吾遂至于此,
shì qiān lù yě。
是迁戮也。
lù ér bù yǐ,
戮而不已,
yòu nù chǔ shī,
又怒楚师,
zhàn bì bù kè。
战必不克。
suī kè,
虽克,
bù lìng。
不令。
chéng shī yǐ chū,
成师以出,
ér bài chǔ zhī èr xiàn,
而败楚之二县,
hé róng zhī yǒu yān ruò bù néng bài,
何荣之有焉?若不能败,
wèi rǔ yǐ shèn,
为辱已甚,
bù rú hái yě。
不如还也。
nǎi suì hái。
」乃遂还。
yú shì,
于是,
jūn shuài zhī yù zhàn zhě zhòng,
军帅之欲战者众,
huò wèi luán wǔ zǐ yuē shèng rén yǔ zhòng tóng yù,
或谓栾武子曰:「圣人与众同欲,
shì yǐ jì shì。
是以济事。
zi hé cóng zhòng zi wèi dà zhèng,
子盍从众?子为大政,
jiāng zhuó yú mín zhě yě。
将酌于民者也。
zi zhī zuǒ shí yī rén,
子之佐十一人,
qí bù yù zhàn zhě,
其不欲战者,
sān rén ér yǐ。
三人而已。
yù zhàn zhě kě wèi zhòng yǐ。
欲战者可谓众矣。
shāng shū yuē sān rén zhàn,
《商书》曰:『三人占,
cóng èr rén。
从二人。
zhòng gù yě。
』众故也。
wǔ zǐ yuē shàn jūn,
」武子曰:「善钧,
cóng zhòng。
从众。
fū shàn,
夫善,
zhòng zhī zhǔ yě。
众之主也。
sān qīng wéi zhǔ,
三卿为主,
kě wèi zhòng yǐ。
可谓众矣。
cóng zhī,
从之,
bù yì kě hū。
不亦可乎?」。
以上为左传 · 成公 · 成公六年的拼音版。