本立而道生。
作《饭粥单》。
【饭】 王莽云:“盐者,百肴之将。”
余则曰:“饭者,百味之本。”
《诗》称:“释之溲溲,蒸之浮浮。”
是古人亦吃蒸饭。
然终嫌米汁不在饭中。
善煮饭者,虽煮如蒸,依旧颗粒分明,入口软糯。
其诀有四:一要米好,或“香稻”,或“冬霜”,或“晚米”,或“观音籼”,或“桃花籼”,春之极熟,霉天风摊播之,不使惹霉发疹。
一要善淘,淘米时不惜工夫,用手揉擦,使水从箩中淋出,竟成清水,无复米色。
一要用火先武后文,闷起得宜。
一要相米放水,不多不少,燥湿得宜。
往往见富贵人家,讲菜不讲饭,逐末忘本,真为可笑。
余不喜汤浇饭,恶失饭之本味故也。
汤果佳,宁一口吃汤,一口吃饭,分前后食之,方两全其美。
不得已,则用茶、用开水淘之,犹不夺饭之正味。
饭之甘,在百味之上,知味者,遇好饭不必用菜。
【粥】 见水不见米,非粥也;见米不见水,非粥也。
必使水米融洽,柔腻如一,而后谓之粥。
尹文端公曰:“宁人等粥,毋粥等人。”
此真名言,防停顿而味变汤干故也。
近有为鸭粥者,入以荤腥;为八宝粥者,入以果品,俱失粥之正味。
不得已,则夏用绿豆,冬用黍米,以五谷入五谷,尚属不妨。
余常食于某观察家,诸菜尚可,而饭粥粗粝,勉强咽下,归而大病。
尝戏语人曰:“此是五脏神暴落难。”
是故自禁受不得。
翻译
以上为随园食单 · 饭粥单的翻译。
拼音版
suí yuán shí dān fàn zhōu dān。
随园食单 · 饭粥单。
yuán méi。
袁枚。
zhōu fàn běn yě,
粥饭本也,
yú cài mò yě。
余菜末也。
běn lì ér dào shēng。
本立而道生。
zuò fàn zhōu dān。
作《饭粥单》。
fàn wáng mǎng yún yán zhě,
【饭】 王莽云:“盐者,
bǎi yáo zhī jiāng。
百肴之将。
yú zé yuē fàn zhě,
”余则曰:“饭者,
bǎi wèi zhī běn。
百味之本。
shī chēng shì zhī sōu sōu,
”《诗》称:“释之溲溲,
zhēng zhī fú fú。
蒸之浮浮。
shì gǔ rén yì chī zhēng fàn。
”是古人亦吃蒸饭。
rán zhōng xián mǐ zhī bù zài fàn zhōng。
然终嫌米汁不在饭中。
shàn zhǔ fàn zhě,
善煮饭者,
suī zhǔ rú zhēng,
虽煮如蒸,
yī jiù kē lì fēn míng,
依旧颗粒分明,
rù kǒu ruǎn nuò。
入口软糯。
qí jué yǒu sì yī yào mǐ hǎo,
其诀有四:一要米好,
huò xiāng dào,
或“香稻”,
huò dōng shuāng,
或“冬霜”,
huò wǎn mǐ,
或“晚米”,
huò guān yīn xiān,
或“观音籼”,
huò táo huā xiān,
或“桃花籼”,
chūn zhī jí shú,
春之极熟,
méi tiān fēng tān bō zhī,
霉天风摊播之,
bù shǐ rě méi fā zhěn。
不使惹霉发疹。
yī yào shàn táo,
一要善淘,
táo mǐ shí bù xī gōng fū,
淘米时不惜工夫,
yòng shǒu róu cā,
用手揉擦,
shǐ shuǐ cóng luó zhōng lín chū,
使水从箩中淋出,
jìng chéng qīng shuǐ,
竟成清水,
wú fù mǐ sè。
无复米色。
yī yào yòng huǒ xiān wǔ hòu wén,
一要用火先武后文,
mèn qǐ dé yí。
闷起得宜。
yī yào xiāng mǐ fàng shuǐ,
一要相米放水,
bù duō bù shǎo,
不多不少,
zào shī dé yí。
燥湿得宜。
wǎng wǎng jiàn fù guì rén jiā,
往往见富贵人家,
jiǎng cài bù jiǎng fàn,
讲菜不讲饭,
zhú mò wàng běn,
逐末忘本,
zhēn wèi kě xiào。
真为可笑。
yú bù xǐ tāng jiāo fàn,
余不喜汤浇饭,
è shī fàn zhī běn wèi gù yě。
恶失饭之本味故也。
tāng guǒ jiā,
汤果佳,
níng yī kǒu chī tāng,
宁一口吃汤,
yī kǒu chī fàn,
一口吃饭,
fēn qián hòu shí zhī,
分前后食之,
fāng liǎng quán qí měi。
方两全其美。
bù dé yǐ,
不得已,
zé yòng chá yòng kāi shuǐ táo zhī,
则用茶、用开水淘之,
yóu bù duó fàn zhī zhèng wèi。
犹不夺饭之正味。
fàn zhī gān,
饭之甘,
zài bǎi wèi zhī shàng,
在百味之上,
zhī wèi zhě,
知味者,
yù hǎo fàn bù bì yòng cài。
遇好饭不必用菜。
zhōu jiàn shuǐ bú jiàn mǐ,
【粥】 见水不见米,
fēi zhōu yě jiàn mǐ bú jiàn shuǐ,
非粥也;见米不见水,
fēi zhōu yě。
非粥也。
bì shǐ shuǐ mǐ róng qià,
必使水米融洽,
róu nì rú yī,
柔腻如一,
ér hòu wèi zhī zhōu。
而后谓之粥。
yǐn wén duān gōng yuē níng rén děng zhōu,
尹文端公曰:“宁人等粥,
wú zhōu děng rén。
毋粥等人。
cǐ zhēn míng yán,
”此真名言,
fáng tíng dùn ér wèi biàn tāng gàn gù yě。
防停顿而味变汤干故也。
jìn yǒu wéi yā zhōu zhě,
近有为鸭粥者,
rù yǐ hūn xīng wèi bā bǎo zhōu zhě,
入以荤腥;为八宝粥者,
rù yǐ guǒ pǐn,
入以果品,
jù shī zhōu zhī zhèng wèi。
俱失粥之正味。
bù dé yǐ,
不得已,
zé xià yòng lǜ dòu,
则夏用绿豆,
dōng yòng shǔ mǐ,
冬用黍米,
yǐ wǔ gǔ rù wǔ gǔ,
以五谷入五谷,
shàng shǔ bù fáng。
尚属不妨。
yú cháng shí yú mǒu guān chá jiā,
余常食于某观察家,
zhū cài shàng kě,
诸菜尚可,
ér fàn zhōu cū lì,
而饭粥粗粝,
miǎn qiǎng yàn xià,
勉强咽下,
guī ér dà bìng。
归而大病。
cháng xì yǔ rén yuē cǐ shì wǔ zàng shén bào luò nàn。
尝戏语人曰:“此是五脏神暴落难。
shì gù zì jīn shòu bù dé。
”是故自禁受不得。
以上为随园食单 · 饭粥单的拼音版。