夏,狄侵齐。
秋,卫杀其大夫元咺及公子瑕。
卫侯郑归于卫。
晋人、秦人围郑。
介人侵萧。
冬,天王使宰周公来聘。
公子遂如京师。
遂如晋。
【传】三十年春,晋人侵郑,以观其可攻与否。
狄间晋之有郑虞也,夏,狄侵齐。
晋侯使医衍鸩卫侯。
宁俞货医,使薄其鸩,不死。
公为之请,纳玉于王与晋侯。
皆十□王许之。
秋,乃释卫侯。
卫侯使赂周颛、治廑,曰:「苟能纳我,吾使尔为卿。
」周、冶杀元咺及子适、子仪。
公入祀先君。
周、冶既服将命,周颛先入,及门,遇疾而死。
冶廑辞卿。
九月甲午,晋侯、秦伯围郑,以其无礼于晋,且贰于楚也。
晋军函陵,秦军汜南。
佚之狐言于郑伯曰:「国危矣,若使烛之武见秦君,师必退。
」公从之。
辞曰:「臣之壮也,犹不如人,今老矣,无能为也已。
」公曰:「吾不能早用子,今急而求子,是寡人之过也。
然郑亡,子亦有不利焉。
」许之,夜缒而出,见秦伯,曰:「秦、晋围郑,郑既知亡矣。
若亡郑而有益于君,敢以烦执事。
越国以鄙远,君知其难也,焉用亡郑以陪邻。
邻之厚,君之薄也。
若舍郑以为东道主,行李之往来,共其乏困,君亦无所害。
且君尝为晋君赐矣,许君焦、瑕,朝济而夕设版焉,君之所知也。
夫晋何厌之有?
既东封郑,又欲肆其西封,若不阙秦,将焉取之?
阙秦以利晋,唯君图之。
」秦伯说,与郑人盟,使杞子、逢孙、扬孙戍之,乃还。
子犯请击之,公曰:「不可。
微夫人力不及此。
因人之力而敝之,不仁。
失其所与,不知。
以乱易整,不武。
吾其还也。
」亦去之。
初,郑公子兰出奔晋,从于晋侯。
伐郑,请无与围郑。
许之,使待命于东。
郑石甲父、侯宣多逆以为大子,以求成于晋,晋人许之。
冬,王使周公阅来聘,飨有昌蜀、白、黑、形盐。
辞曰:「国君,文足昭也,武可畏也,则有备物之飨以象其德。
荐五味,羞嘉谷,盐虎形,以献其功。
吾何以堪之?
」 东门襄仲将聘于周,遂初聘于晋。
翻译
以上为左传 · 僖公 · 僖公三十年的翻译。
拼音版
zuǒ zhuàn xī gōng xī gōng sān shí nián。
左传 · 僖公 · 僖公三十年。
zuǒ qiū míng。
左丘明。
jīng sān shí nián chūn wáng zhēng yuè。
【经】三十年春王正月。
xià,
夏,
dí qīn qí。
狄侵齐。
qiū,
秋,
wèi shā qí dài fū yuán xuǎn jí gōng zǐ xiá。
卫杀其大夫元咺及公子瑕。
wèi hóu zhèng guī yú wèi。
卫侯郑归于卫。
jìn rén qín rén wéi zhèng。
晋人、秦人围郑。
jiè rén qīn xiāo。
介人侵萧。
dōng,
冬,
tiān wáng shǐ zǎi zhōu gōng lái pìn。
天王使宰周公来聘。
gōng zǐ suì rú jīng shī。
公子遂如京师。
suì rú jìn。
遂如晋。
chuán sān shí nián chūn,
【传】三十年春,
jìn rén qīn zhèng,
晋人侵郑,
yǐ guān qí kě gōng yǔ fǒu。
以观其可攻与否。
dí jiān jìn zhī yǒu zhèng yú yě,
狄间晋之有郑虞也,
xià,
夏,
dí qīn qí。
狄侵齐。
jìn hóu shǐ yī yǎn zhèn wèi hóu。
晋侯使医衍鸩卫侯。
níng yú huò yī,
宁俞货医,
shǐ báo qí zhèn,
使薄其鸩,
bù sǐ。
不死。
gōng wèi zhī qǐng,
公为之请,
nà yù yú wáng yǔ jìn hóu。
纳玉于王与晋侯。
jiē shí wáng xǔ zhī。
皆十□王许之。
qiū,
秋,
nǎi shì wèi hóu。
乃释卫侯。
wèi hóu shǐ lù zhōu zhuān zhì jǐn,
卫侯使赂周颛、治廑,
yuē gǒu néng nà wǒ,
曰:「苟能纳我,
wú shǐ ěr wèi qīng。
吾使尔为卿。
zhōu yě shā yuán xuǎn jí zi shì zi yí。
」周、冶杀元咺及子适、子仪。
gōng rù sì xiān jūn。
公入祀先君。
zhōu yě jì fú jiāng mìng,
周、冶既服将命,
zhōu zhuān xiān rù,
周颛先入,
jí mén,
及门,
yù jí ér sǐ。
遇疾而死。
yě jǐn cí qīng。
冶廑辞卿。
jiǔ yuè jiǎ wǔ,
九月甲午,
jìn hóu qín bó wéi zhèng,
晋侯、秦伯围郑,
yǐ qí wú lǐ yú jìn,
以其无礼于晋,
qiě èr yú chǔ yě。
且贰于楚也。
jìn jūn hán líng,
晋军函陵,
qín jūn sì nán。
秦军汜南。
yì zhī hú yán yú zhèng bó yuē guó wēi yǐ,
佚之狐言于郑伯曰:「国危矣,
ruò shǐ zhú zhī wǔ jiàn qín jūn,
若使烛之武见秦君,
shī bì tuì。
师必退。
gōng cóng zhī。
」公从之。
cí yuē chén zhī zhuàng yě,
辞曰:「臣之壮也,
yóu bù rú rén,
犹不如人,
jīn lǎo yǐ,
今老矣,
wú néng wéi yě yǐ。
无能为也已。
gōng yuē wú bù néng zǎo yòng zi,
」公曰:「吾不能早用子,
jīn jí ér qiú zi,
今急而求子,
shì guǎ rén zhī guò yě。
是寡人之过也。
rán zhèng wáng,
然郑亡,
zi yì yǒu bù lì yān。
子亦有不利焉。
xǔ zhī,
」许之,
yè zhuì ér chū,
夜缒而出,
jiàn qín bó,
见秦伯,
yuē qín jìn wéi zhèng,
曰:「秦、晋围郑,
zhèng jì zhī wáng yǐ。
郑既知亡矣。
ruò wáng zhèng ér yǒu yì yú jūn,
若亡郑而有益于君,
gǎn yǐ fán zhí shì。
敢以烦执事。
yuè guó yǐ bǐ yuǎn,
越国以鄙远,
jūn zhī qí nán yě,
君知其难也,
yān yòng wáng zhèng yǐ péi lín。
焉用亡郑以陪邻。
lín zhī hòu,
邻之厚,
jūn zhī báo yě。
君之薄也。
ruò shě zhèng yǐ wéi dōng dào zhǔ,
若舍郑以为东道主,
xíng lǐ zhī wǎng lái,
行李之往来,
gòng qí fá kùn,
共其乏困,
jūn yì wú suǒ hài。
君亦无所害。
qiě jūn cháng wèi jìn jūn cì yǐ,
且君尝为晋君赐矣,
xǔ jūn jiāo xiá,
许君焦、瑕,
cháo jì ér xī shè bǎn yān,
朝济而夕设版焉,
jūn zhī suǒ zhī yě。
君之所知也。
fū jìn hé yàn zhī yǒu jì dōng fēng zhèng,
夫晋何厌之有?既东封郑,
yòu yù sì qí xī fēng,
又欲肆其西封,
ruò bù quē qín,
若不阙秦,
jiāng yān qǔ zhī quē qín yǐ lì jìn,
将焉取之?阙秦以利晋,
wéi jūn tú zhī。
唯君图之。
qín bó shuō,
」秦伯说,
yǔ zhèng rén méng,
与郑人盟,
shǐ qǐ zi féng sūn yáng sūn shù zhī,
使杞子、逢孙、扬孙戍之,
nǎi hái。
乃还。
zi fàn qǐng jī zhī,
子犯请击之,
gōng yuē bù kě。
公曰:「不可。
wēi fū rén lì bù jí cǐ。
微夫人力不及此。
yīn rén zhī lì ér bì zhī,
因人之力而敝之,
bù rén。
不仁。
shī qí suǒ yǔ,
失其所与,
bù zhī。
不知。
yǐ luàn yì zhěng,
以乱易整,
bù wǔ。
不武。
wú qí hái yě。
吾其还也。
yì qù zhī。
」亦去之。
chū,
初,
zhèng gōng zǐ lán chū bēn jìn,
郑公子兰出奔晋,
cóng yú jìn hóu。
从于晋侯。
fá zhèng,
伐郑,
qǐng wú yǔ wéi zhèng。
请无与围郑。
xǔ zhī,
许之,
shǐ dài mìng yú dōng。
使待命于东。
zhèng shí jiǎ fù hóu xuān duō nì yǐ wéi dà zi,
郑石甲父、侯宣多逆以为大子,
yǐ qiú chéng yú jìn,
以求成于晋,
jìn rén xǔ zhī。
晋人许之。
dōng,
冬,
wáng shǐ zhōu gōng yuè lái pìn,
王使周公阅来聘,
xiǎng yǒu chāng shǔ bái hēi xíng yán。
飨有昌蜀、白、黑、形盐。
cí yuē guó jūn,
辞曰:「国君,
wén zú zhāo yě,
文足昭也,
wǔ kě wèi yě,
武可畏也,
zé yǒu bèi wù zhī xiǎng yǐ xiàng qí dé。
则有备物之飨以象其德。
jiàn wǔ wèi,
荐五味,
xiū jiā gǔ,
羞嘉谷,
yán hǔ xíng,
盐虎形,
yǐ xiàn qí gōng。
以献其功。
wú hé yǐ kān zhī dōng mén xiāng zhòng jiāng pìn yú zhōu,
吾何以堪之?」 东门襄仲将聘于周,
suì chū pìn yú jìn。
遂初聘于晋。
以上为左传 · 僖公 · 僖公三十年的拼音版。