惟谓尧、舜为万镒,孔子为九千镒,疑未安。”
先生曰:“此又是躯壳上起念,故替圣人争分两。
若不从躯壳上起念,即尧、舜万镒不为多,孔子九千镒不为少。
尧、舜万镒,只是孔子的,孔子九千镒,只是尧、舜的,原无彼我。
所以谓之圣,只论‘精一’,不论多寡,只要此心纯乎天理处同,便同谓之圣,若是力量气魄,如何尽同得?
后儒只在分两上较量,所以流入功利。
若除去了比较分两的心,各人尽着自己力量精神,只在此心纯天理上用功,即人人自有,个个圆成,便能大以成大,小以成小,不假外慕,无不具足。
此便是实实落落、明善诚身的事。
后儒不明圣学,不知就自己心地良知良能上体认扩充,却去求知其所不知,求能其所不能,一味只是希高慕大,不知自己是桀、纣心地,动辄要做尧、舜事业,如何做得?
终年碌碌,至于老死,竟不知成就了个甚么,可哀也已!”
翻译
以上为传习录 · 捲上 · 门人薛侃录 · 十三的翻译。
注释
以上为传习录 · 捲上 · 门人薛侃录 · 十三的注释。
拼音版
chuán xí lù juǎn shàng mén rén xuē kǎn lù shí sān。
传习录 · 卷上 · 门人薛侃录 · 十三。
wáng shǒu rén。
王守仁。
dé zhāng yuē wén xiān shēng yǐ jīng jīn yù shèng,
德章曰:“闻先生以精金喻圣,
yǐ fēn liǎng yù shèng rén zhī fèn liàng,
以分两喻圣人之分量,
yǐ duàn liàn yù xué zhě zhī gōng fū,
以锻炼喻学者之工夫,
zuì wéi shēn qiè。
最为深切。
wéi wèi yáo shùn wèi wàn yì,
惟谓尧、舜为万镒,
kǒng zǐ wèi jiǔ qiān yì,
孔子为九千镒,
yí wèi ān。
疑未安。
xiān shēng yuē cǐ yòu shì qū qiào shàng qǐ niàn,
” 先生曰:“此又是躯壳上起念,
gù tì shèng rén zhēng fēn liǎng。
故替圣人争分两。
ruò bù cóng qū qiào shàng qǐ niàn,
若不从躯壳上起念,
jí yáo shùn wàn yì bù wéi duō,
即尧、舜万镒不为多,
kǒng zǐ jiǔ qiān yì bù wéi shǎo。
孔子九千镒不为少。
yáo shùn wàn yì,
尧、舜万镒,
zhǐ shì kǒng zǐ de,
只是孔子的,
kǒng zǐ jiǔ qiān yì,
孔子九千镒,
zhǐ shì yáo shùn de,
只是尧、舜的,
yuán wú bǐ wǒ。
原无彼我。
suǒ yǐ wèi zhī shèng,
所以谓之圣,
zhǐ lùn jīng yī,
只论‘精一’,
bù lùn duō guǎ,
不论多寡,
zhǐ yào cǐ xīn chún hū tiān lǐ chù tóng,
只要此心纯乎天理处同,
biàn tóng wèi zhī shèng,
便同谓之圣,
ruò shì lì liàng qì pò,
若是力量气魄,
rú hé jǐn tóng dé hòu rú zhī zài fēn liǎng shàng jiào liàng,
如何尽同得?后儒只在分两上较量,
suǒ yǐ liú rù gōng lì。
所以流入功利。
ruò chú qù le bǐ jiào fēn liǎng de xīn,
若除去了比较分两的心,
gè rén jǐn zhe zì jǐ lì liàng jīng shén,
各人尽着自己力量精神,
zhī zài cǐ xīn chún tiān lǐ shàng yòng gōng,
只在此心纯天理上用功,
jí rén rén zì yǒu,
即人人自有,
gè gè yuán chéng,
个个圆成,
biàn néng dà yǐ chéng dà,
便能大以成大,
xiǎo yǐ chéng xiǎo,
小以成小,
bù jiǎ wài mù,
不假外慕,
wú bù jù zú。
无不具足。
cǐ biàn shì shí shí luò luò míng shàn chéng shēn de shì。
此便是实实落落、明善诚身的事。
hòu rú bù míng shèng xué,
后儒不明圣学,
bù zhī jiù zì jǐ xīn dì liáng zhī liáng néng shàng tǐ rèn kuò chōng,
不知就自己心地良知良能上体认扩充,
què qù qiú zhī qí suǒ bù zhī,
却去求知其所不知,
qiú néng qí suǒ bù néng,
求能其所不能,
yī wèi zhǐ shì xī gāo mù dà,
一味只是希高慕大,
bù zhī zì jǐ shì jié zhòu xīn dì,
不知自己是桀、纣心地,
dòng zhé yào zuò yáo shùn shì yè,
动辄要做尧、舜事业,
rú hé zuò dé zhōng nián lù lù,
如何做得?终年碌碌,
zhì yú lǎo sǐ,
至于老死,
jìng bù zhī chéng jiù le gè shèn me,
竟不知成就了个甚么,
kě āi yě yǐ。
可哀也已!”。
以上为传习录 · 捲上 · 门人薛侃录 · 十三的拼音版。